ภารกิจที่วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ

วัดปากน้ำ ภาษีเจริญ เป็นสถานที่ที่หลวงปู่ทำวิชชาและปักหลักเผยแผ่

พระพุทธศาสนา วิชชาธรรมกาย ตลอดชีวิต และเป็น ๑ ใน ๖ ของสถานที่ประดิษฐาน

รูปหล่อทองคำพระมงคลเทพมุนี

เจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ

ราวกลางปี พ.ศ. ๒๔๖๑ (กลางรัชกาลที่ ๖) สมเด็จพระวันรัต (เผื่อน ติสสทัตตมหาเถระ)

วัดพระเชตุพนฯ พระอาจารย์องค์หนึ่งของหลวงปู่ ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งเป็น

เจ้าคณะอำเภอภาษีเจริญ จังหวัดธนบุรีเล็งเห็นความเป็นผู้นำของหลวงปู่

จึงแต่งตั้งให้หลวงปู่เป็นเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ ซึ่งเป็นพระอารามหลวงเก่าแก่

สถาปนาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี หลวงปู่เดินทางจากวัดพระเชตุพนฯ

ไปยังวัดปากน้ำภาษีเจริญ โดยเรือยนต์หลวงของกรมการศาสนา และมีพระอนุจร

(พระลูกวัด, ผู้ติดตาม) ไปด้วย ๔ รูปเมื่อไปถึงวัดปากน้ำ หลวงปู่ก็พบว่า

วัดปากน้ำอยู่ในสภาพที่ชำรุดทรุดโทรมมาก เป็นกึ่งวัดร้าง และมีพระภิกษุประจำวัดอยู่ ๑๓ รูป

  

พัฒนาวัด

ในการพัฒนาวัดในทัศนะของหลวงปู่ก็คือการพัฒนาประเทศชาติ

ถ้าวัดสะอาดสะอ้าน เจริญตาเจริญใจ บุคคลากรในวัดมีระเบียบวินัย

คนก็อยากจะเข้าวัด เมื่อเข้าวัดแล้วก็จะได้พัฒนาจิตใจให้สูงขึ้น

และเมื่อประชาชนอยู่ในศีลในธรรม สังคมประเทศชาติก็จะสงบสุขไปโดยปริยาย

ในระยะแรก การบริหารและพัฒนาวัดของหลวงปู่ไม่ราบรื่นนัก

เนื่องจากพระภิกษุที่อยู่มาก่อนยังไม่ให้ความร่วมมือและชาวบ้านแถบนั้นมีอัธยาศัยเป็นนักเลง

แต่หลวงปู่ท่านมีนิสัยของนักพัฒนา ท่านชอบความเจริญก้าวหน้า

และชอบทำตนให้เป็นประโยชน์ ดังที่ท่านมักกล่าวว่า

“อยู่ที่ไหนก็ให้ทาน บริจาคทานเรื่อยไป ไม่ทำอะไรก็สอนหนังสือหนังหา สงเคราะห์อนุเคราะห์กุลบุตร”

ดังนั้นไม่ว่าจะมีอุปสรรคอย่างไร ท่านก็ไม่ย่อท้อ มุ่งมั่นที่จะทำนุบำรุงวัดปากน้ำขึ้นมาใหม่

โดยให้ความสำคัญแก่การสร้างคนให้เป็นคนดีเป็นหลัก ส่วนการก่อสร้างเสนาสนะ

หรือสิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ ล้วนเป็นไปเพื่อสนับสนุนการสร้างคนทั้งสิ้น

แนวทางในการสร้างคนของหลวงปู่ คือ ให้การศึกษาเพื่อเพิ่มพูนความรู้ พัฒนาสติปัญญา

ควบคู่ไปกับการพัฒนาจิตใจโดยการเจริญสมาธิภาวนาสำหรับพระภิกษุสามเณร

หลวงปู่ท่านก็ให้การอบรมสั่งสอนและดูแลอย่างใกล้ชิด ให้เจริญสมาธิภาวนา

และฝึกฝนอบรมตนเองตามพระธรรมวินัย นอกจากนี้ ท่านยังสนับสนุนพระภิกษุสามเณร

ให้ศึกษาทั้งด้านปริยัติและปฏิบัติ ไม่ปล่อยให้อยู่ว่าง ๆ ใครไม่ศึกษา ไม่ปฏิบัติ

ก็ให้ทำหน้าที่อื่น หลวงปู่ท่านตั้งใจพัฒนาวัดปากน้ำ ภาษีเจริญ

จนกระทั่งกลายเป็นอารามหลวงที่สำคัญและใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่ง

มีพระภิกษุสามเณรและอุบาสกอุบาสิการวมแล้วเป็นจำนวนนับพัน

ไหวสิน่า

ในเรื่องความเป็นอยู่ของสมาชิกในวัด หลวงปู่ให้สร้างกุฏิที่พักสำหรับพระภิกษุสามเณร

อย่างเพียงพอ และมีเครื่องอำนวยความสะดวกพอควรแก่ภาวะของนักบวช

พระภิกษุสามเณรที่เข้ามาอยู่ในบารมีธรรมของท่าน ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใด ๆ เลย

ท่านดูแลทุกอย่าง ตั้งแต่เครื่องนุ่งห่มสบง จีวร นอกจากนี้ท่านยังให้ตั้งโรงครัว

เพื่อรับภาระเรื่องการขบฉัน ทำให้พระภิกษุสามเณรไม่ต้องกังวลเรื่องภัตตาหารแต่อย่างใด

จะได้มีเวลาศึกษาและปฏิบัติธรรมอย่างเต็มที่ หลวงปู่ท่านเลี้ยงพระมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๖๑

จนกระทั่งมรณภาพ ทำให้วัดปากน้ำในสมัยนั้นมีพระภิกษุสามเณรเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

 เพิ่มจาก ๒๐-๓๐ รูป ไปจนถึง ๕๐๐ กว่ารูป สมดังที่ท่านได้ปฏิญาณในพระอุโบสถ

เมื่อครั้งที่เข้ามาปกครองวัดปากน้ำว่า

 “บรรพชิตที่ยังไม่มาขอให้มา  ที่มาแล้วขอให้อยู่เป็นสุข”

เมื่อใครพูดถึงจำนวนพระภิกษุสามเณรว่ามากเกินไป ท่านจะหัวเราะด้วยความดีใจแล้วพูดว่า 

“เห็นคุณพระศาสนาไหมล่ะ” และท่านไม่เคยกลัวว่าจะเลี้ยงไม่ไหว ได้
แต่พูดว่า “ไหวสิน่า”

สร้างโรงเรียน

สร้างโรงเรียนราษฎร์สำหรับเด็กชาวบ้านหลวงปู่ท่านเห็นว่าในละแวกนั้นมีเด็ก ๆ

ที่ไม่ได้เรียนหนังสือเป็นจำนวนมาก เด็กพวกนี้มักมาวิ่งเล่นส่งเสียงเอะอะในวัด

บางทีก็มายิงนกกัน เมื่อท่านเห็นเด็กพวกนี้แล้ว ท่านก็ปรารภว่า

“เด็ก ๆ ที่ไร้การศึกษาเป็นคนรกชาติ มาเที่ยวรังแกวัด ต่อไปก็กลายเป็นพาล”

ด้วยความเมตตาท่านจึงดำริให้ตั้งโรงเรียนขึ้น เพื่ออนุเคราะห์ให้เด็ก ๆ ได้รับการศึกษา

โดยไม่ต้องเสียค่าเล่าเรียน ซึ่งปรากฏว่าได้รับการสนับสนุนจากผู้มีจิตศรัทธาจำนวนมาก

ทางราชการก็ส่งเสริม ทำให้ชาวบ้านแถบนั้นซาบซึ้งในอุปการคุณของท่านเป็นอย่างยิ่ง

ต่อมาเมื่อทางราชการจัดตั้งโรงเรียนตามพระราชบัญญัติประถมศึกษา

ท่านจึงยกเลิกงานด้านนี้ และหันมาดูแลเรื่องการศึกษานักธรรมและบาลี

สร้างโรงเรียนปริยัติธรรม

สำหรับการเรียนของพระภิกษุสามเณรนั้น ท่านจัดให้มีการเรียนการสอนนักธรรม

และบาลีประจำสำนัก โดยจัดหาครูมาให้ และให้สร้างโรงเรียนปริยัติธรรม

เป็นอาคาร๓ ชั้น จุผู้เรียนได้นับพัน สองชั้นล่างสำหรับเรียนปริยัติ ชั้นบนจัดเป็นห้องโถงสำหรับปฏิบัติธรรม มีห้องน้ำทุกชั้น มีไฟฟ้า มีพัดลม มีเครื่องตกแต่งอาคารครบถ้วน

และมีอุปกรณ์การศึกษาพร้อมบริบูรณ์ ช่วยให้พระภิกษุสามเณร

มีที่ศึกษาเล่าเรียนที่สะดวกสบายและทันสมัยอาคารหลังนี้ได้ชื่อว่าเป็นตึกที่ทันสมัยที่สุด

ในแถบนั้น สิ้นค่าก่อสร้างถึง ๒ ล้าน ๕ แสนกว่าบาท นับว่าเป็นเงินจำนวนมหาศาล

ในสมัยนั้นเมื่อโรงเรียนสร้างเสร็จสมบูรณ์ ทางคณะสงฆ์ก็มาใช้อาคารหลังนี้เป็นสนามสอบนักธรรมและธรรมศึกษาสำหรับอำเภอภาษีเจริญเป็นประจำทุกปี

โดยหลวงปู่ได้จัดเลี้ยงภัตตาหารเพลแก่พระภิกษุสามเณรที่มาสอบด้วย

นอกจากสนับสนุนการศึกษาของพระภิกษุสามเณรวัดปากน้ำแล้ว

หลวงปู่ท่านยังเป็นกำลังสำคัญของพระพิมลธรรม (ช้อย ฐานทัตโต ป.ธ.๙)

ในการหาทุนเพื่อก่อตั้งสถาบันการศึกษาชั้นสูงของคณะสงฆ์ไทย คือ

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย หรือ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในปัจจุบัน

ทำงานทางใจ 

แม้หลวงปู่ท่านจะสนับสนุนงานในด้านต่าง ๆ จนกระทั่งทำให้วัดปากน้ำ

มีความเจริญรุ่งเรืองยิ่งขึ้น แต่งานที่หลวงปู่ให้ความสำคัญและให้เวลามากที่สุด คือ

งานทำสมาธิเจริญภาวนา ซึ่งเป็นการทำงานทางใจที่มีเป้าหมายในการกำจัดกิเลสอาสวะ

อันเป็นเหตุแห่งความทุกข์และความเบียดเบียนให้หมดสิ้นไป และในขณะเดียวกันท่านก็ใช้

วิชชาธรรมกายช่วยแก้ไขความทุกข์ยากเดือดร้อนของเพื่อนมนุษย์ด้วย

ทุก ๆ วัน หลวงปู่จะบำเพ็ญกิจภาวนาพร้อมกับพระภิกษุสามเณร แม่ชี และอุบาสิกา

ในโรงงานทำวิชชา*

*สถานที่ศึกษาวิชชาธรรมกายชั้นสูง ศึกษาตลอด ๒๔ ชั่วโมง โดยแบ่งผู้ทำวิชชา

เป็นผลัดเหมือนการทำงานเป็นกะของโรงงาน

ซึ่งเป็นกุฏิหลังใหญ่แบ่งเป็น ๒ ห้อง ห้องหนึ่งเป็นห้องของหลวงปู่กับพระอีกประมาณ ๓๐ รูป 

ส่วนอีกห้องหนึ่งเป็นห้องของแม่ชีและอุบาสิกาที่ถือศีล ๘ ราว ๆ ๓๐ คน

ผู้ที่อยู่ในห้องทั้งสองต่างมองไม่เห็นกัน ที่ผนังกั้นระหว่าง ๒ ห้อง มีช่องเล็ก ๆ

ไว้สำหรับหลวงปู่สั่งงานการทำวิชชาสมัยนั้น ในยามปกติจะทำผลัดละ ๔ ชั่วโมง

โดยสับเปลี่ยนกันทำอย่างต่อเนื่องไม่มีหยุดตลอด ๒๔ ชั่วโมง แต่ในยามสงครามโลก

ทำวิชชาผลัดละ ๖ ชั่วโมง